Van Delta naar Oorsprong

Volgende morgen vond een aantal van ons al om 05:15 uit bed; of de planken bodem van ons bed hieraan debet was, of het ochtendlicht dat door het dak van de Ger in de tent viel, misschien een mug die ons lastig viel, spanning voor de klim naar de rivier ver in de diepte van de vallei? wie zal het zeggen in ieder geval waren Jesse en Arie op om de zon boven de kam van de bergen op te zien komen.
Jesse was op dat moment op een top in het zuiden van onze kampplek en ik boven onze tenten op een bergtop in het noorden. Brengt mij trouwens bij het feit dat vanuit cultureel oogpunt heel wat te zeggen is rondom het plaatsen en inrichten van een Ger.
Zoals op de foto’s te zien staan alle Gers met hun ingang naar het zuiden gericht; (In het zuiden ‘woont’ de goede god van de warmte) In de Ger gekomen (LET OP!! Deurtje is heel laag !!!) valt meteen de grote kachel/kooktoestel op die pontificaal in het midden van de tent staat, kachelpijp loodrecht omhoog door een gat in het dak. Hierdoor moet je altijd om de kachel heen lopen om verder in de tent te komen. Dit mag altijd alleen maar LINKSOM!! als man of gast. De linkerkant van de Ger is namelijk ingericht voor mannen en/of gasten, rechts staan de bedden van de vrouw en kinderen. Achterin de tent staat een heiligdom, meestal een kastje met daarop een boeddhabeeldje, wat foto’s van overleden gezinsleden en wat wierook staafjes of poeder op een bordje. Meestal ook nog een blauwe sjaal, “blauw” de kleur van de hemel en van hugh-tinger, de oppergod in het Sjamanisme. Op de kachel altijd een pan met thee/soep/bouillon met brokken gekookt schapen en/of rundervlees, mogelijk wat gekochte uien en wortel en kruiden van de Toendra. Ger bewoners zijn van oorsprong nooit landarbeiders geweest omdat ze iedere keer weer verder moesten met hun kuddes, ze bleven nooit lang genoeg op één plek om te zaaien EN te maaien.
Verder in de tent nog een klein wasbakje met waterreservoir erboven rechts en een kleding/voorraadkast links van de deur. En dat is het hele huis voor de nomade hier, natuurlijk vraagt men zich af waar de toilet en was voorzieningen zijn, wel het toilet is een gat in de grond met – als je geluk hebt – twee iets uit elkaar liggende planken er overheen waar je op kan hurken en goed moet mikken !!! De douche is meestal een dichtbij liggende rivier of mogelijk een jerrycan met een kraantje. Voor ons als tijdelijke Ger bewoners was hierop geen uitzondering gemaakt, ook wij moesten de dichtstbijzijnde rivier of bak met water zoeken en op het ‘toilet’ goed mikken…………O ja, je zegt hier nooit: ‘ik moet even naar de WC’ maar in plaats daarvan “ik ga even bij de paarden kijken!”. De paarden staan buiten aan een lijn vast naast de Ger.
05:30 ongeveer piekte de zon boven de kam van de bergen in het oosten en strooide meteen een oranje licht op de vallei en Gers verspreid. Alles kreeg weer schaduwen en rotswanden en -partijen werden meteen wat spectaculairder.
Voor Jesse en mij meteen de uitdaging de hoogste rotsen te beklimmen, stapeltjes stenen achter te laten en natuurlijk de hele ontwakende omgeving op de gevoelige plaat vast te leggen (bedoel natuurlijk: in pixels vast te leggen). De rivier diep in de vallei was nog niet te zien door het dichte nevel gordijn, bergtoppen staken aan de overkant zo’n 4 kilometer verderop door de mistdeken heen, ergens een dier dat met een laag houemp-houemp geluid de nieuwe dag begroette, (Later bleek dit het loeien van een jak te zijn) maar verder vooral stilte en rust, een stilte waarin je je eigen hart kon horen kloppen! Logisch als je meteen uit je bed een berg op rent zo’n honderd meter hoger!
Weer beneden bij de Ger gekomen troffen Jesse en ik nog de anderen, min of meer klaar voor wat de dag zou brengen. Jesse en Marjolein deden nogmaals een bergtop, nu met camera en wij wachtte op Bert die vers brood zou brengen vanuit Sukhbaatar stad.
08:10 kwam hij aanscheuren in de vallei met z’n Landcruiser die hij uiteindelijk tot bijna voor de Gers wist te rijden, logisch als je 6-cilinders onder de klep hebt zitten en 4-wheel drive onder de auto. Is ook wel nodig hier in Mongolië vooral als na een fikse regenbui al de zand wegen zijn veranderd in modderglijbanen met her en der plassen waar een jeep tot aan z’n assen in verdwijnt!
Na het ontbijt dan eindelijk naar de rivier afgedaald. Omzwermt door kleine vliegjes, die continue probeerden op je gezicht te gaan zitten kriebelen en zelfs in je ogen vlogen waardoor je molenwiekend met je armen moest gaan lopen of onder een handdoek bescherming zoeken, een pad proberen te vinden langs de helling naar beneden. Door bosjes en over rollende stenen om uiteindelijk opeens op een zandweggetje te belanden dat was ontstaan door anderen kampeerders die hun tent lager bij het water hadden geparkeerd voor een nacht. Over en langs de spoorrails van de Peking Express lijn probeerden we een weg te vinden langs het moeras van de vele rivierarmpjes naar de hoofdstroom van de Sela rivier. In een bocht lag een dijk ter bescherming van het spoor waarover wij uiteindelijk langs de oever konden komen van de snelstromende modderkleurige rivier. Voor degene die de steile afdaling met zwemspullen hadden ondernomen een beetje een telleurstelling, de rivier stroomde echt TE hard en zag er zo onaanlokkelijk uit door al dat modderwater wat door de vele regenbuien van de afgelopen weken ontstaan was dat zwemmen echt ‘not done’ was. Gelukkig lagen er her en der platte stenen waarmee we probeerden te ‘zeilen’ naar de overkant, of in ieder geval zover als mogelijk. Jesse was de winnaar met verder dan halverwege de rivier en minstens 12 ketsen op het water! Tsengelbaayar die mee was gegaan had dit nog niet eerder gedaan maar deed vrolijk mee.
Helaas moesten we dit illustere plekje verlaten omdat we nog een rit van meer dan 400 km voor de boeg hadden die dag, en er waren ook wat te veel steekvliegen en horzels die vooral Fleur moesten hebben. Gelukkig kon Ruben door adequate optreden een deel van de pijn verzachten door de gestoken plekken snel uit te zuigen, wat een vriend!
Logisch dat de weg naar boven heel wat meer tijd in beslag nam de afdaling, mogelijk ook door het feit dat we steeds weer even stopten om te genieten van het uitzicht vanaf de kam van de berg of het zoeken naar een weg verder tussen aan de ene kant de rozebottelstruiken en de andere bergzijde de oneffen grotere en kleinere rotspartijen.
Toch konden we uiteindelijk onze Gers bereiken en reden we om 12:15 weg van deze bijzondere slaapplaats vlak bij ‘de top van de wereld’. Nog even snel wat boodschappen in Sukhbaatar en 12:45 op weg naar Terelj een nationaal park zo’n 70 km voorbij Ulaanbaatar.

Weer werden we stil van de schier oneindigheid van het golvende land waar we doorheen mochten rijden, het eindeloze groen dat nu en dan onderbroken werd door kuddes paarden in bijna al de tinten bruin die je je kan bedenken, koeien zowel zwart/wit als wit/zwart als bruin/wit als wit/bruin of schapen/geiten in wit, bruin en zwart en natuurlijk her en der die witte dotten op de hellingen en in de velden. De terugrit werd alleen af en toe onderbroken voor een fotomoment dat was gemist op de heenweg (zoals een groepsfoto voor een uitgestrekt veld van paarse salie bloemen) en natuurlijk de regelmatig overstekende koeien of paarden die lui-ig langs de weg graasden, dan weer eens aan de oostzijde en dan weer eens aan de westzijde. Zonder kleerscheuren in Ulaanbaatar aangekomen zo rond 18:00, gelukkig was er een KFC waar we snel een kleine maaltijd konden hebben gezamenlijk om dan weer door te rijden richting Terelj.

Voor het donker werd reden we een uurtje later Terelj binnen, iets wat ik mij kon herinneren als een rustig natuurgebied met her en der een klein Ger kampje en één hotel UB-1. Een krakende smalle houten brug verbond de beide oevers met elkaar. De hoop in die rust en ongereptheid terug te keren viel eigenlijk bij de brug al in elkaar toen de weg over een nieuwe tweebaansbrug leidde waar druk verkeer in twee richtingen slingerend haar weg zocht, gelukkig lag de “oude kraker” er nog wel maar die werd vooral gebruikt als decor voor trouwenden.
Eenmaal in het park zelf aangekomen werden we verrast door overal vakantie bungalows, hotels en Gerkampen na iedere 100 meter! Dat was wel even slikken, de enorme “TURTLE-ROCK” die 18 jaar geleden in totale eenzaamheid aan het eind van een smal zandweggetje stond werd nu ook omgeven door Gerkampen met zoemende generatoren voor elektra en twee in aanbouw zijnde hotels van 4/5 verdiepingen. 
En overal hobbelden auto’s over de zandwegen van de kampen en hotels naar de asfalt weg die nu het hele natuurpark doorsneed. De 5 km file, eerder vanuit Terelj naar de stad, deed vermoeden dat inderdaad heel wat toeristen en Ulaanbaatar bewoners de weg naar dit mooi gebied weten te vinden.

Wij stapten uit bij hotel UB-2 waar een ijzeren- en een houten loopbrug ons over de nu snelstromende Tereljriver brachten. In de aanstormende schemering (de zon gaat hier heel wat sneller onder dan in NL) troffen wij de zoon van Bert in een lange Landcruiser jeep waarmee hij ons over een hobbelende en natte weg naar ons Gerkampement in de volgende vallei bracht. Mooie afsluiting van een lange dag om zo nog even tot aan de assen door rivierbeddingen te worden gecrosst waardoor water bijna door de deuren naar binnen liep en de modder tot op het dak van de auto belandde! “Terelj river” zo’n 4 km verwijderd van de bron en zo’n 400 km verwijderd van Sukhbaatar rivier delta.